BÌNH SEN BẰNG ĐỒNG VÀNG ĐÚC

1. Ý nghĩa hoa sen trong tình yêu và cuộc sống

Từ lâu trong văn hóa Việt Nam, hoa sen đã được coi như một biểu tượng văn hóa trong tâm thức, gắn liền với nhân cách người Việt ta. Hoa sen là loài hoa duy nhất hội tụ đủ trong mình ý nghĩa nhân sinh cao quý về một ý chí sống mãnh liệt như dân tộc Việt Nam.

Hoa sen là biểu tượng của sự thanh tịnh: Đặc trưng thanh tịnh này thay đổi tùy thuộc vào bốn màu sắc khác nhau của hoa sen:

Hoa sen trắng (Pundarika) biểu trưng cho sự thuần khiết tối thượng chân thực của tâm linh tức Phật tánh. Có câu thơ dẫn rằng “Yêu thương sen trắng tươi màu - Sống đời đức hạnh thanh cao tâm hồn”. Theo quan niệm của Phật giáo Tây Tạng thì sen trắng còn là đại diện cho lòng bi mẫn - tâm nguyện muốn cho người khác thoát khỏi khổ đau.

Hoa sen xanh (Utpala) biểu trưng cho sự thanh tịnh của trí tuệ, được tôn xưng là hoa đại trí của Đức Văn Thù Sư Lợi Bồ tát và của Đức Đại Thế Chí Bồ tát. Màu xanh của hoa sen còn mang lại cảm giác dung hòa giữa con người và mây trời, thiên nhiên cây cỏ. Hoa sen xanh chính là hiện thân của một đất nước hòa bình, phồn thịnh.

Hoa sen hồng (Padma) biểu trưng cho sự trong trắng của tấm lòng, của tình thương, là hoa sen đại bi của Đức Quan Thế Âm Bồ tát. Hoa sen hồng được lựa chọn là quốc hoa của Việt Nam. Sen hồng mang đến hương vị và tình người của con người Việt Nam. Sắc hồng của cánh sen chính là vẻ đẹp dân dã, thanh thoát, bình dị nhưng đầy tôn nghiêm và thân thiện, hiếu khách của con người, thiên nhiên nơi dải đất hình chữ S.

Hoa sen vàng kim (Mukula) biểu trưng cho đức thanh tịnh tuyệt hảo, là hiện thân của Đức Phật.

“Theo các nhà học giả Tây phương thì sen Ấn Độ xưa nay chỉ có ba màu trắng, hồng và xanh (rất hiếm), còn màu sen vàng kim chỉ là màu đại diện nhằm tôn kính Phật nên không thực có. “

2. Hoa sen trong nghệ thuật kiến trúc

Trong kiến trúc Phật giáo, hình tượng hoa sen được lồng vào cấu trúc nhà, một bộ phận kiến trúc hoặc cả tổng thể công trình với ý nghĩa về sự giải thoát, giác ngộ Phật pháp. Những công trình kiến trúc tiêu biểu với hình tượng hoa sen thường xuất hiện trong những giai đoạn hưng thịnh của Phật giáo. Đó là thời Lý thế kỷ thứ 11 với Chùa Một Cột - Hà Nội tự hào là có sắc thái đặc thù và vẻ đẹp xinh xắn, thế kỷ thứ 17 với  tháp Cửu Phẩm Liên hoa đặt tại gian giữa tòa Tích Thiện am, chùa Bút Tháp - Bắc Ninh cũng có nét mỹ thuật rất độc đáo, thế kỷ 18 với chùa Tây Phương - Hà Tây, chùa Kim Liên - Hà Nội một ở trên núi, một ở trên hồ hòa nhập thiên nhiên….

Phật pháp ẩn hiện khắp nơi và vốn không rời thế gian pháp, Bồ tát luôn luôn hội nhập với cuộc đời nhiều cát bụi để thăng hoa giác ngộ, như hoa sen phải nương nơi bùn nhơ thì mới có thể vươn ra khỏi mặt nước nở hoa trao hương cho đời!